“Ik wilde geen paniek veroorzaken”. Zo verantwoorddde Donald Trump zichzelf voor het minimaliseren van de dreiging van het coronavirus. Ondanks het feit dat hij weken van tevoren al wist hoe gevaarlijk, zeer besmettelijk en “veel dodelijker dan een sterke griep” Covid-19 was. De Verenigde Staten tellen nu meer dan zes miljoen besmettingen en naderen de kaap van 200.000 doden.
‘Rage’ is het nieuwste boek vol ‘straffe’ onthullingen over de president. Recent verschenen ook het boek van Trump’s nicht Mary, van zijn advocaat Michael Cohen en van voormalig National Security Advisor John Bolton. Ze werden door Trump en consoorten weggezet als rancuneus en de inhoud als belachelijke, absurde beschuldigingen en leugens. Het probleem met ‘Rage’ is dat de auteur Bob Woodward is, misschien wel de beroemdste journalist in de VS (zoniet in de wereld). Samen met Carl Bernstein onthulde hij het Watergate-schandaal, wat uiteindelijk tot het ontslag van president Richard Nixon leidde.
Uit achttien interviews met Donald Trump (die met zijn akkoord zijn opgenomen) blijkt dat hij al vanaf begin februari volledig op de hoogte was van de consequencies van Covid-19. Ook al wilde hij dat in het openbaar niet toegeven, integendeel. “Ik gaf er de voorkeur aan het gevaar te minimaliseren, omdat ik geen paniek wilde zaaien,” vertelde hij aan Woodward. Een week na dat interview zei Trump tijdens een briefing van het Witte Huis dat het aantal gevallen van coronavirus in de VS “binnen een paar dagen bijna nul zal zijn”. Hij loog dus bewust.
De dubbelzinnigheid van Trump verrast niemand meer, maar waarom heeft Bob Woodward die informatie niet vrijgegeven zodra hij ze, half maart, kreeg? Waarom reserveerde hij dat toch wel markante nieuws voor een boek dat enkele maanden later, net voor de verkiezingen, wordt gepubliceerd? Was hij daar moreel niet toe verplicht, vragen verschillende media zich af. Woodward verdedigt zich met te zeggen dat hij meer tijd wilde nemen om de verklaringen van Trump te onderzoeken en “het grote geheel” te kunnen vertellen. Trump heeft, verklaarde zijn opponent, Joe Biden, “uitdrukkelijk tegen de Amerikanen gelogen”. Niet echt een nieuwe en opmerkelijke vaststelling, maar toch.
De peilingen dan maar
Ondertussen blijft de president slecht scoren in de peilingen. De meest recente geven Joe Biden een voorsprong tussen 6 en 12 procentpunt. Andere kandidaten, waar wij nagenoeg nooit wat over horen, Jo Jorgensen (voor de Libertarian Party) en Howie Hawkins (voor de Green Party), scoren respectievelijk 3 en 2 procent – er zijn trouwens nog 18 andere kandidaten, waarvan de meeste niet eens in alle staten opkomen. Ze spelen niet mee in het grote spel maar zullen ten gepaste tijden geblameerd worden als Joe Biden verliest. Zoals in 2016 gebeurde met Jill Stein van de Green Party toen Hillary Clinton verloor van Donald Trump. Jill Stein had stemmen ‘afgepakt’ van Hillary Clinton.
Peilingen zijn natuurlijk maar peilingen. Biden zou hier met 4 punten en daar met 7 punten winnen, maar vooral na 2016, mag een gezonde dosis scepsis nooit ver weg zijn. De Democraten kunnen er niet van uitgaan dat ze al gewonnen hebben. De nederlaag van Hillary Clinton in 2016 is nog niet vergeten (en verteerd). Er kan nog van alles gebeuren. Daarom bezocht Joe Biden vorige week de drie staten (Pennsylvania, Michigan, Wisconsin) die in 2016 Trump de overwinning bezorgden.
Slechts een kwart van de Amerikanen is van mening dat het land zich in de juiste richting beweegt, terwijl twee op de drie het tegenovergestelde denken. Zelfs een (niet onbelangrijke) minderheid van de Republikeinse kiezers (38%) maakt zich zorgen en twijfelt. Bovendien is maar 39% van de Amerikanen tevreden over de prestaties van Trump. Ze staan tegenover 56% critici. Wat het beleid over de aanpak van het coronavirus betreft zijn de cjfers niet anders: 57% ontevredenen tegen 38% tevredenen.
“October Surprise”
Het is ook wachten of er dit keer een “October Surprise” zal zijn. Een gebeurtenis die het verloop van de race verandert. Trump zou daar naarstig aan werken. De “October Surprise” van 2016 was immers cruciaal voor zijn overwinning.
Op 5 juli 2016 hield FBI-directeur Comey, een Republikein die door President Barack Obama was aangesteld, een persconferentie over het onderzoek naar e-mails van Hillary Clinton die een privé-server gebruikte. Volgens het onderzoek had Clinton geen fouten begaan, ze was wel onzorgvuldig en had meer verantwoordelijk moeten handelen. Maar goed, uiteindelijk was niets wat ze deed een strafrechtelijk onderzoek waard. Enkele dagen voor de verkiezingen, op 28 oktober, stuurt FBI-directeur James Comey een brief aan de leden van het Congres. Daarin vertelt hij dat de FBI zijn onderzoek naar het gebruik van de privé-e-mailserver door Hillary Clinton heropend. Een peiling twee dagen later vond dat ongeveer één derde van de Amerikanen die waarschijnlijke zouden gaan kiezen, minder geneigd zouden zijn om Clinton te steunen.
Voorlopig is de enige verrassing dat de Senaat het door de Republikeinen gepresenteerde stimuleringspakket van 650 miljard dollar heeft verworpen, omdat het te weinig is. Vóór de verkiezingen van november nog nieuwe maatregelen nemen zal moeilijk zijn. Terwijl er vorige week 884.000 aanvragen voor een werkloosheidsuitkering waren. De week ervoor waren het er ook al zoveel. De neerwaartse trend in de aanvragen van de afgelopen weken is daarmee onderbroken. Er zouden in de VS vandaag meer mensen werkloos dan ooit zijn sinds de depressie van de jaren 30 van de vorige eeuw.
Ondertussen brandt het wilde vuur over de hele Westkust. Tussen Oregon, Californië en de staat Washington zijn bijna 14.000 vierkante kilometer in rook opgegaan. Tientallen mensen kwamen om, duizenden zijn moeten vluchten en hebben de rangen van de tienduizenden daklozen aangedikt. Een dikke vuile rook hult de lucht tot in San Francisco in het oranje.
De omvang en de onvoorspelbaarheid van deze branden zou volgens experts ook te wijten zijn aan de klimaatverandering. De apocalyptische beelden die van de westkust komen, laten vermoeden dat de bescherming van de planeet ook een criterium zal zijn dat meespeelt bij de presidentsverkiezingen.
Harten winnen
De tijd die nog rest om de harten van de Amerikanen te winnen is krap en Biden en Trump concentreren zich op de belangrijkste staten om de magische kaap van 270 ‘kiesmannen’ te bereiken. Die ‘kiesmannen’ kunnen trouwens ook vrouwen zijn, een gepaster woord zou ‘kiesmensen’ zijn.
Sommige staten worden als echte republikeinse of democratische bolwerken beschouwd. Het is gemakkelijker om er de uitslag van de verkiezingen te voorspellen. Dat uitzoeken in andere staten is dan weer veel ingewikkelder. Er spelen variabelen mee zoals demografische trends, het aantal mensen dat zich als kiezer heeft geregistreerd, het aantal kiesbureaus en hun locatie, enz. Het zijn de zogenaamde ‘swing states‘, staten waar het Republikeins rood en het Democratisch blauw in evenwicht zijn en die uiteindelijk het verschil zullen maken bij het bepalen van wie er de meerderheid van de ‘kiesmensen’ binnenrijft.
De belangrijkste ‘swing state’ is Florida. De op twee na grootste Amerikaanse staat wat betreft het aantal kiesmensen (29) Sinds 1992 is diegene die in Florida heeft gewonnen ook president geworden. In 2016 won Trump met een marge van +1,2 procent, maar vandaag zetten de gemiddelde peilingen van RealClearPolitics Biden op kop, al is het verschil miniem.
Na Florida is Pennsylvania de tweede ‘swing state’ wat betreft het aantal kiesmensen (20). Daar ligt Biden momenteel 4,8 punten voor op Trump. Wisconsin en Michigan zijn dan weer twee staten in de ‘Rust Belt’, de streek die ooit de ruggengraat van de Amerikaanse industrie vormde en de reputatie hadden ‘Blue states’ (Democraten) te zijn. In 2016 verloor Hillary Clinton daar verrassend genoeg van Trump. Vandaag geven de peilingen Biden een voordeel van 3 of 4 procentpunten.
Arizona heeft 11 kiesmensen, en tot voor kort was het een Republikeins bolwerk. Trump won er in 2016 nog met een weliswaar heel kleine verschil, maar vandaag zou Biden een voorsprong van +5,7% hebben. Ook in Georgië (16 kiesmensen) is de rode marge kleiner geworden. Bij tussentijdse verkiezingen in 2018 haalde Stacey Abrams het net niet (50.000 stemmen verschil) van haar Republikeinse tegenkandidaat Brian Kemp voor de job van gouverneur. Vandaag heeft Trump er een voorsprong van slechts 1,3% op Biden.
Andere staten zoals North Carolina, Ohio, Minnesota, New Hampshire en Iowa zouden aan de lijst kunnen worden toegevoegd. Maar laten we alleen Texas nog als voorbeeld nemen. Historisch gezien is dat een Republikeins bastion (geen enkele Democraat heeft hier ooit gewonnen sinds Jimmy Carter). De peilingen geven er Trump een voordeel van 3,5 punt, maar de laatste jaren is de bevolking van de staat sterk veranderd. Er zijn veel goed opgeleide jongeren komen wonen die er kansen op werk vonden en de latino-minderheid bedraagt er 40% van de bevolking. De twee categorieën hebben wel oren naar de Democratische boodschap. Texas is met zijn 38 kiesmensen de grootste buit na Californië en dus belangrijk genoeg om de uitslag van de presidentsverkiezingen te bepalen.
Geld, veel geld
Verkozen worden in de VS kost geld. Zonder geld geraaak je er zelfs niet verkozen voor de meest bescheiden positie. Om president te worden heb je veel geld nodig, heel veel geld. De New York Times schrijft dat Trump’s campagne nogal wat economische problemen kent. Volgens de meest recente gegevens over fondsenwerving haalde Trump in augustus 210 miljoen dollar op, tegen 364 miljoen voor Biden.
Trump heeft tot nu toe meer dan 800 miljoen dollar uitgegeven, terwijl Biden’s campagne tot en met juli ongeveer 414 miljoen dollar heeft gekost. Veel geld hebben en uitgeven is wel geen garantie voor succes. De campagne van Hillary Clinton in 2016 kostte 370 miljoen dollar meer dan die van Trump.
De afgelopen week koste Biden 17 miljoen dollar in negen ‘swing states’, terwijl Trump slechts 4 miljoen dollar uitgaf. In de loop van de zomer koos Trump er voor om pakken dollars te besteden aan reclame op Fox News, gericht op de electorale basis waar hij al op kan rekenen.
Niet alle verkiezingsadvertenties hebben echter dezelfde communicatieve aantrekkingskracht. De commercials van The Lincoln Project verdienen daarbij een speciale vermelding. The Lincoln Project is een actiecomité dat eind 2019 is opgericht door acht voormalige Republikeinse anti-Trump politieke strategen. Het doel van het comité is de conservatieven die teleurgesteld zijn over Trump (vooral in de ‘swing states’) ervan overtuigen om niet op hem te stemmen.
Met meer dan 2,2 miljoen Twitter-volgers werken de tweets van The Lincoln Project niet alleen omdat ze over de president spreken in zijn eigen taal: de korte video’s zitten vol met onflatteuze citaten en foto’s van Trump, en directe, indiscrete berichten in grote hoofdletters, zoals sommige van zijn tweets. Onder de vele video-advertenties is “GOP Cribs”, een video die insinueert dat Brad Parscale, de campagnedirecteur van Trump, die gebruikte om zich te verrijken (Parscale werd kort daarop vervangen).
De video’s zijn soms zeer expliciet. Bekijk ‘Radicalize’ maar eens. Of neem “UnAmerican” waarin Trump voorgestedl wordt als een niet-Amerikaanse president die de Amerikaanse militaire doden schoffeert als ‘losers’ en ‘suckers’.
In tegenstelling tot de Democratische tegenstanders van Trump zijn de Republikeinen van The Lincoln Project aan niemand verantwoording verschuldigd. Hun manier van communicatie bereikt alleszins een speciale toeschouwer gezien de geïrriteerde, boze tweets die ze vaak bij Trump hebben uitgelokt.
De standpunten in dit artikel zijn uitsluitend die van de auteur en kunnen al dan niet een weergave zijn van de standpunten van Plutopia.
