Het artikel hieronder is geschreven door Hu Wei, vice-voorzitter van het Public Policy Research Center van het Counsellors’ Office of the State Council , dat is een mondvol om een adviesbureau aan te duiden dat rechtstreeks onder de Raad van State van de Volksrepubliek China ressorteert en als een officiële denktank van de Chinese regering wordt beschouwd.
Wie denkt dat er in China geen discussie bestaat over de oorlog in Oekraïne vergist zich.
Toen het stuk op Weixin (WeChat), een sociaal netwerk en chatapp in China met 1,2 miljard gebruikers werd geplaatst werd het meer dan 40.000 keer gelezen en kreeg het ongeveer 400 commentaren. Zowel positief als negatief. Sindsdien is het nog via veel meer kanalen in China verspreid. Het artikel is zeer analytisch en een ‘must read’ zoals ze in het Engels zeggen. Het vergt slechts 10 minuten van je tijd om enigszins te weten te komen welke kopzorgen de Russisch-Oekraïense oorlog voor China meebrengen.
De Russisch-Oekraïense oorlog is het ernstigste geopolitieke conflict sinds de Tweede Wereldoorlog en zal wereldwijd veel grotere gevolgen hebben dan de aanslagen van 11 september. Op dit kritieke moment moet China de richting van de oorlog en de mogelijke gevolgen ervan voor het internationale landschap nauwkeurig analyseren en beoordelen. Tegelijkertijd moet China, om te streven naar een relatief gunstige externe omgeving, flexibel reageren en strategische keuzes maken die in overeenstemming zijn met zijn belangen op lange termijn.
De “speciale militaire operatie” van Rusland tegen Oekraïne heeft in China tot grote onenigheid geleid, waarbij voor- en tegenstanders van de operatie in twee onverbiddelijk tegenovergestelde kampen zijn verdeeld. Dit artikel vertegenwoordigt geen enkele partij en, ter beoordeling en referentie van het hoogste besluitvormingsniveau in China, bevat het een objectieve analyse van de mogelijke oorlogsgevolgen, met de bijbehorende opties voor tegenmaatregelen.
I. Voorspelling over de toekomst van de Russisch-Oekraïense oorlog
1. Het is mogelijk dat Vladimir Poetin zijn verwachte doelen niet kan bereiken, wat Rusland in een benarde positie brengt. De bedoeling van Poetins aanval was het Oekraïense probleem volledig op te lossen en de aandacht af te leiden van de binnenlandse crisis van Rusland door Oekraïne met een blitzkrieg te verslaan, het leiderschap te vervangen en een pro-Russische regering te cultiveren. De blitzkrieg mislukte echter, en Rusland is niet in staat een langdurige oorlog en de daarmee gepaard gaande hoge kosten te dragen. Het ontketenen van een kernoorlog zou Rusland tegenover de hele wereld plaatsen en is daarom niet te winnen. De situatie in binnen- en buitenland wordt ook
steeds ongunstiger. Zelfs als het Russische leger de Oekraïense hoofdstad Kiev zou bezetten en tegen hoge kosten een marionettenregering zou installeren, zou dat nog geen definitieve overwinning betekenen. Op dit moment is de beste optie voor Poetin om de oorlog op een fatsoenlijke manier te beëindigen door middel van vredesgesprekken, waarbij Oekraïne aanzienlijke concessies moet doen. Maar wat op het slagveld niet haalbaar is, is ook moeilijk aan de onderhandelingstafel te bedingen. Hoe dan ook, deze militaire actie is een onomkeerbare vergissing.
Wat op het slagveld niet haalbaar is, is ook moeilijk aan de onderhandelingstafel te bedingen.2. Het conflict kan verder escaleren, en een eventuele betrokkenheid van het Westen bij de oorlog kan niet worden uitgesloten. Hoewel de escalatie van de oorlog kostbaar zou zijn, is de kans groot dat Poetin, gezien zijn karakter en macht, niet gemakkelijk zal opgeven. De Russisch-Oekraïense oorlog kan uitgroeien tot een oorlog die verder reikt dan Oekraïne en zelfs de mogelijkheid van een nucleaire oorlog inhoudt. Zodra dit gebeurt, kunnen de VS en Europa zich niet afzijdig houden van het conflict en zo een wereldoorlog of zelfs een kernoorlog ontketenen. Het resultaat zou een catastrofe voor de mensheid zijn en een krachtmeting tussen de Verenigde Staten en Rusland. Deze laatste confrontatie zou, gezien het feit dat de militaire macht van Rusland niet opweegt tegen die van de NAVO, nog erger zijn voor Poetin.
3. Zelfs als Rusland erin slaagt Oekraïne in een wanhopige poging te veroveren, is het nog steeds een politiek heet hangijzer. Rusland zou hierna een enorme last dragen en overdonderd raken. Onder dergelijke omstandigheden, ongeacht of Volodymyr Zelensky nog leeft of niet, zal Oekraïne hoogstwaarschijnlijk een regering in ballingschap opzetten om Rusland op lange termijn het hoofd te bieden. Rusland zal zowel te maken krijgen met westerse sancties als met rebellie op het grondgebied van Oekraïne. De gevechtslinies zullen zeer ver worden opgerekt. De binnenlandse economie zal onhoudbaar worden en uiteindelijk ten onder gaan. Die periode zal niet meer dan enkele jaren duren.
4. De politieke situatie in Rusland kan door toedoen van het Westen veranderen of desintegreren. Nadat de blitzkrieg van Poetin is mislukt, is de hoop op een overwinning van Rusland klein en hebben de westerse sancties een ongekende omvang bereikt. Nu de bestaansmiddelen van de mensen ernstig worden aangetast en anti-oorlogs- en anti-Poetin-krachten zich verzamelen, kan de mogelijkheid van een politieke muiterij in Rusland niet worden uitgesloten. Nu de Russische economie op instorten staat, zou het voor Poetin moeilijk zijn om de hachelijke situatie in stand te houden, zelfs zonder het verlies van de Russisch-Oekraïense oorlog. Indien Poetin door een burgeroorlog, een staatsgreep of om een andere reden van de macht zou worden verdreven, zou Rusland nog minder de confrontatie met het Westen kunnen aangaan. Het zou zeker bezwijken voor het Westen, of zelfs verder uiteenvallen, en er zou een einde komen aan Ruslands status van grote mogendheid.
II. Analyse van de gevolgen van de Russisch-Oekraïense oorlog op het wereldtoneel
1. De Verenigde Staten zouden het leiderschap in de westerse wereld herwinnen, en het Westen zou meer verenigd raken. Momenteel gelooft de publieke opinie dat de Oekraïense oorlog een volledige ineenstorting van de Amerikaanse hegemonie betekent, maar de oorlog zou in feite Frankrijk en Duitsland, die zich beide van de VS wilden losmaken, terug in het defensiekader van de NAVO brengen, waardoor de droom van Europa om tot een onafhankelijke diplomatie en zelfverdediging te komen, zou sneuvelen. Duitsland zou zijn militaire budget sterk verhogen; Zwitserland, Zweden en andere landen zouden hun neutraliteit opgeven. Nu Nord Stream 2 voor onbepaalde tijd in de ijskast is gezet, zal de afhankelijkheid van Europa van Amerikaans aardgas onvermijdelijk toenemen. De VS en Europa zouden een hechtere gemeenschap van gedeelde toekomst vormen, en het Amerikaanse leiderschap in de westerse wereld zal heropleven.
2. Het “IJzeren Gordijn” zou opnieuw vallen, niet alleen van de Oostzee tot de Zwarte Zee, maar ook tot de laatste confrontatie tussen het door het Westen gedomineerde kamp en zijn concurrenten. Het Westen zal de grens trekken tussen democratieën en autoritaire staten, en de breuk met Rusland definiëren als een strijd tussen democratie en dictatuur. Het nieuwe IJzeren Gordijn zal niet langer getrokken worden tussen de twee kampen van socialisme en kapitalisme, noch zal het beperkt blijven tot de Koude Oorlog. Het zal een strijd op leven en dood zijn tussen voor- en tegenstanders van de Westerse democratie. De eenheid van de westerse wereld binnen het IJzeren Gordijn zal een heveleffect hebben op andere landen : de Indo-Pacifische strategie van de V.S. zal worden geconsolideerd, en andere landen zoals Japan zullen nog dichter bij de V.S. komen te staan, die een ongekend breed democratisch eenheidsfront zullen vormen.
3. De macht van het Westen zal aanzienlijk toenemen, de NAVO zal zich blijven uitbreiden, en de invloed van de VS in de niet-westerse wereld zal toenemen. Na de Russisch-Oekraïense oorlog zal Rusland, ongeacht de wijze waarop het zijn politieke transformatie tot stand brengt, de anti-Westerse krachten in de wereld sterk verzwakken. Het scenario van na de omwentelingen in de Sovjet-Unie en in het Oosten in 1991 kan zich herhalen : theorieën over “het einde van de ideologie” kunnen opnieuw de kop opsteken, de heropleving van de derde democratiseringsgolf zal aan kracht inboeten, en meer derde-wereldlanden zullen het Westen omhelzen. Het Westen zal meer “hegemonie” bezitten, zowel in termen van militaire macht als in termen van waarden en instellingen, zijn harde macht en zijn zachte macht zullen nieuwe hoogten bereiken.
4. China zal meer geïsoleerd raken binnen het gevestigde kader. Om bovengenoemde redenen zal China, als het geen proactieve maatregelen neemt om te reageren, op verdere indamming door de VS en het Westen stuiten. Zodra Poetin valt, zullen de VS niet langer met twee strategische concurrenten te maken hebben, maar China alleen nog strategisch moeten insluiten. Europa zal zich verder van China afsnijden; Japan zal de anti-China voorhoede worden; Zuid-Korea zal verder ten prooi vallen aan de VS; Taiwan zal zich aansluiten bij het anti-China koor, en de rest van de wereld zal partij moeten kiezen op grond van een kuddementaliteit. China zal niet alleen militair worden omsingeld door de VS, de NAVO, de QUAD en AUKUS, maar ook worden geconfronteerd met westerse waarden en systemen.
III. China’s strategische keuze
1. China kan niet aan Poetin worden gebonden en moet zo snel mogelijk worden afgesneden. In de zin dat een escalatie van het conflict tussen Rusland en het Westen de aandacht van de VS helpt afleiden van China, moet China zich verheugen met Poetin en Poetin zelfs steunen, maar alleen als Rusland niet ten val komt. In hetzelfde schuitje zitten met Poetin zal gevolgen hebben voor China als hij de macht verliest. Tenzij Poetin met steun van China een overwinning kan behalen, een vooruitzicht dat er op dit moment niet goed uitziet, heeft China niet de slagkracht om Rusland te steunen. De wet van de internationale politiek zegt dat er “geen eeuwige bondgenoten of eeuwige vijanden” zijn, maar “onze belangen zijn voor eeuwig en eeuwig”. Onder de huidige internationale omstandigheden kan China alleen zijn eigen belangen veilig stellen, het minste van twee kwamen kiezen en de last van Rusland zo snel mogelijk kwijtraken. Op dit moment is er naar schatting nog een venster van een of twee weken voordat China zijn speelruimte verliest. China moet doortastend optreden.
2. China moet vermijden om beide partijen in één schuitje te zitten, zijn neutraliteit opgeven en kiezen voor de mainstream-positie in de wereld. Momenteel heeft China getracht geen van beide partijen voor het hoofd te stoten en in zijn internationale verklaringen en keuzes een middenweg te bewandelen, onder meer door zich te onthouden bij stemmingen in de VN-Veiligheidsraad en de Algemene Vergadering van de VN. Dit standpunt komt echter niet tegemoet aan de behoeften van Rusland en heeft Oekraïne en zijn aanhangers en sympathisanten woedend gemaakt, waardoor China in een groot deel van de wereld aan de verkeerde kant staat. In sommige gevallen is schijnbare neutraliteit een verstandige keuze, maar dat geldt niet voor deze oorlog, waarin China niets te winnen heeft. Aangezien China altijd heeft gepleit voor de eerbiediging van de nationale soevereiniteit en de territoriale integriteit, kan het verdere isolement alleen voorkomen door zich achter de meerderheid van de landen in de wereld te scharen. Dit standpunt is ook bevorderlijk voor de regeling van de kwestie Taiwan.
3. China moet de grootst mogelijke strategische doorbraak bereiken en niet verder worden geïsoleerd door het Westen. Door zich van Poetin af te sluiten en de neutraliteit op te geven zal China zijn internationaal imago kunnen opbouwen en zijn betrekkingen met de VS en het Westen kunnen vergemakkelijken. Hoewel dit moeilijk is en veel wijsheid vereist, is het de beste optie voor de toekomst. De opvatting dat een geopolitiek gevecht in Europa dat door de oorlog in Oekraïne op gang is gebracht, de strategische verschuiving van de VS van Europa naar de regio van de Indo-Pacific aanzienlijk zal vertragen, kan niet met overdreven optimisme worden bejegend. Er gaan in de VS al stemmen op dat Europa belangrijk is, maar China is dat meer, en het hoofddoel van de VS is China ervan te weerhouden de dominante macht in de Indo-Pacifische regio te worden. Onder dergelijke omstandigheden is het China’s eerste prioriteit om passende strategische aanpassingen door te voeren, de vijandige Amerikaanse houding ten opzichte van China te veranderen en zichzelf uit een isolement te redden. Het komt er in de eerste plaats op aan te voorkomen dat de VS en het Westen gezamenlijk sancties tegen China uitvaardigen.
4. China moet het uitbreken van wereldoorlogen en kernoorlogen voorkomen en onmisbare bijdragen leveren aan de wereldvrede. Aangezien Poetin de Russische strategische afschrikkingstroepen uitdrukkelijk heeft verzocht in een staat van speciale paraatheid te treden, kan de Russisch-Oekraïense oorlog uit de hand lopen. Een rechtvaardige zaak kan op veel steun rekenen, een onrechtvaardige niet. Als Rusland een wereldoorlog of zelfs een kernoorlog ontketent, zal het zeker de chaos in de wereld in de hand werken. Om China’s rol als verantwoordelijke grootmacht te tonen, kan China niet alleen niet achter Poetin staan, maar moet het ook concrete acties ondernemen om Poetins mogelijke avonturen te voorkomen. China is het enige land ter wereld dat daartoe in staat is, en het moet dit unieke voordeel ten volle benutten. Als Poetin de steun van China verliest, zal de oorlog hoogstwaarschijnlijk eindigen, of in ieder geval niet verder durven escaleren. Als gevolg daarvan zal China zeker wijdverbreide internationale lof oogsten voor het handhaven van de wereldvrede, wat China kan helpen isolement te voorkomen, maar ook een kans kan bieden om zijn relaties met de Verenigde Staten en het Westen te verbeteren.
Het originele artikel “Possible Outcomes of the Russo-Ukrainian War and China’s Choice”werd op 12 maart 2022 zowel in het Chinees als in het Engels gepubliceerd op U.S.-China Perception Monitor (中美印象), een online publicatie dat perceptie en misperceptie in de betrekkingen tussen de V.S. en China onderzoekt. Het oorspronkelijk in het Chinees geschreven stuk werd in het Engels vertaald door Jiaqi Liu. Plutopia vertaalde het vanuit de Engelse versie . Er zijn dus mogelijk nuances verloren gegaan maar de globale lijn is wel duidelijk.
De standpunten in dit artikel zijn uitsluitend die van de auteur en kunnen al dan niet een weergave zijn van de standpunten van Plutopia.
