Door Diana Johnstone
Het doel van de NAVO is “To keep the Americans in, the Russians out, and the Germans down.” – Een citaat dat wordt toegeschreven aan Lord Hastings Ismay, die van 1952 tot 1957 secretaris-generaal van de organisatie was.
“Verdeel en heers” is de eeuwige wet van het imperium
Laat vooral geen andere grote jongens bij elkaar komen. Laat ze elkaar naar de strot vliegen. Een halve eeuw geleden, vastgelopen in de onwinbare Vietnam-oorlog, gaf president Richard Nixon gehoor aan het advies van Henry Kissinger om relaties met Peking aan te knopen om de breuk tussen de Sovjet-Unie en China te verdiepen.
Maar welke grote jongens, en wanneer? De prioriteiten zijn duidelijk verschoven. Acht jaar geleden definieerde Amerika’s meest invloedrijke, privé geostrategische analist, George Friedman, de huidige dominante prioriteit van de VS, “divide et impera” (verdeel en heers), in Oekraïne.
“Het primaire belang van de Verenigde Staten is de relatie tussen Duitsland en Rusland, want verenigd zijn zij de enige macht die ons kan bedreigen,” legde Friedman uit.
Het voornaamste belang van Rusland is altijd een neutrale bufferzone in Oost-Europa geweest. Maar het doel van de VS is een vijandig cordon sanitaire van de Baltische tot de Zwarte Zee te vormen, als een definitieve barrière die Rusland van Duitsland scheidt.
“Rusland weet het. Rusland gelooft dat de Verenigde Staten van plan zijn de Russische Federatie te kraken,” zei Friedman, waaraan hij gekscherend toevoegde dat hij dacht dat het niet de bedoeling was Rusland te doden, maar alleen te laten lijden.
In een toespraak voor een elitegroep in Chicago op 13 april 2015 merkte Friedman op dat de Amerikaanse legercommandant in Europa, generaal Ben Hodges, net Oekraïne had bezocht, Oekraïense soldaten had gedecoreerd en hen instructeurs had beloofd. Hij deed dit buiten de NAVO om, zei Friedman, omdat het NAVO-lidmaatschap een 100 procent goedkeuring vereist en Oekraïne een veto dreigde te krijgen, dus gingen de VS op eigen houtje verder.
Wat de VS al lang vrezen, zei Friedman, is de combinatie van Duits kapitaal en technologie met Russische grondstoffen en arbeid. De Nord Stream pijpleiding voerde in die richting, naar onderlinge handels- en veiligheidsafspraken die niet langer de dollar of de NAVO nodig zouden hebben.
“Voor Rusland,” zei Friedman, “is de status van Oekraïne een existentiële bedreiging. En de Russen kunnen het zich niet veroorloven het te laten schieten.” Voor de Verenigde Staten is het echter een middel om een doel te bereiken: Rusland scheiden van Duitsland.
Friedman concludeerde dat de grote vraag was: hoe zullen de Duitsers reageren?
Tot nu toe hebben de Duitse leiders gereageerd als de loyale beheerders van een land onder Amerikaanse bezetting – wat het ook is.
De dreiging van de Duitse vredesbeweging
In Duitsland wordt elk teken van sympathie voor Rusland zo gedemoniseerd, onderdrukt en zelfs gecriminaliseerd sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari 2022, dat de meeste protesten aanvankelijk elk standpunt over de oorlog vermeden en zich concentreerden op de economische problemen als gevolg van de sancties.
Maar op 25 januari van dit jaar gaf kanselier Olaf Scholz toe aan Amerikaanse druk om Duitse Leopard 2 tanks naar Oekraïne te sturen, ongeveer op hetzelfde moment dat de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock van de Groene Partij, terloops op een internationale bijeenkomst zei dat “we een oorlog tegen Rusland voeren”.
Dit zette de mensen aan tot actie.
In grote en kleine steden in heel Duitsland braken spontane demonstraties uit met slogans als “Ami (Amerikanen) Go Home!”, “Groenen naar het front!”, “Vrede sluiten zonder Duitse wapens.” Sprekers veroordeelden de tankleveringen omdat ze “een rode lijn overschreden”, beschuldigden de Verenigde Staten ervan Duitsland in een oorlog met Rusland te drijven en eisten het aftreden van Baerbock.
De golf van demonstraties bereikte een maand later, op 25 februari, een hoogtepunt, toen tot 50.000 mensen zich verzamelden voor de “Aufstand für Frieden” in Berlijn, een initiatief van twee vrouwen, de linkse politica Sahra Wagenknecht en de feministische schrijfster en redactrice Alice Schwartzer.
Meer dan een half miljoen mensen ondertekenden hun “Manifest voor de Vrede” waarin zij kanselier Olaf Scholz opriepen om “de escalatie van wapenleveranties te stoppen” en zich in te zetten voor een staakt-het-vuren en onderhandelingen. De organisatoren riepen op tot de wederopbouw van een massale Duitse vredesbeweging, naar het model van de anti-kernraketbeweging van de jaren tachtig, die leidde tot de Russische aanvaarding van de Duitse hereniging.
De opbouw van een vredesbewestuit vandaag stuit op veel obstakels. Omdat Duitsland sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog onder Amerikaanse militaire bezetting staat, zijn de Duitse instellingen en media, net als de juridische orde, doordrongen van Amerikaanse invloed. Paradoxaal genoeg lijkt de trans-Atlantische Amerikaanse greep sinds de Duitse hereniging alleen maar sterker te zijn geworden.
Toezicht op de “extremen”
Duitsland houdt toezicht op politiek “extremisme” via een binnenlandse inlichtingendienst, het Bundesamt für Verfassungsschutz (BfV). Hoewel Duitsland strikt genomen geen grondwet heeft, beschikt het over een sterk Grondwettelijk Hof dat speciaal bedoeld is om elke terugkeer naar nazistische machtspraktijken te voorkomen.
In plaats van een grondwet werd in 1949 door de westerse bezettingsmachten (de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk) een overgangsbasiswet goedgekeurd, waardoor de Bondsrepubliek de regering van West-Duitsland kon vormen. Na de hereniging werd de basiswet uitgebreid tot heel Duitsland.
In de geest van het liberale “antitotalitarisme” volgt de BfV zowel “links extremisme” als “rechts extremisme” op als potentiële bedreigingen. Het toezicht op “islamitisch extremisme” is recenter. De onderliggende politieke implicatie is dat “rechts-extremisme” duidt op nazistische tendensen, terwijl “links-extremisme” neigt naar communisme in Sovjetstijl.
Deze politieke topografie van de 20e eeuw stelt impliciet “het centrum” vast als een onschuldige middenweg waar burgers zich op hun gemak kunnen voelen. Zelfs het meest radicale militarisme is in dit schema niet “extreem”.
Artikel 5 van de basiswet verleent individuen het recht om hun mening te uiten, maar het wetboek van strafrecht bevat tal van beperkingen, met straffen voor het “aanzetten tot haat, racisme, antisemitisme” en gevangenisstraffen voor ontkenning van de holocaust. Ook verboden zijn propaganda of symbolen van “ongrondwettelijke” organisaties, het in diskrediet brengen van de staat en zijn symbolen, godslastering van gevestigde religies en vooral het niet respecteren van de “menselijke waardigheid”.
Wat bij al deze wetten natuurlijk van belang is, is hoe ze worden geïnterpreteerd. Het verbod op het “belonen en goedkeuren van misdaden” (sectie 140), dat oorspronkelijk bedoeld was voor veroordelingen voor gewelddadige civiele misdrijven, is nu uitgebreid naar de geopolitieke sfeer, namelijk door het verbieden van “goedkeuring of ondersteuning” van wat wordt omschreven als “agressieve oorlog”.
De toespraak van anti-oorlogsactivist Heinrich Bücker op 22 juni 2022 in Berlijn, waarin hij, op de verjaardag van de nazi-invasie van de Sovjet-Unie in 1941, opriep tot goede relaties met Rusland, werd door een Berlijnse rechtbank veroordeeld wegens “goedkeuring van de Russische invasiemisdaad”. In de praktijk kan elke poging om het Russische standpunt te verduidelijken door te verwijzen naar de NAVO-uitbreiding en de aanvallen van het Kiev-regime op Donbass sinds 2014 worden geïnterpreteerd als een dergelijke “goedkeuring of steun”.
Het behoeft geen betoog dat Duitsers nooit werden bedreigd met strafrechtelijke vervolging voor het goedkeuren van de Amerikaanse invasies van Vietnam, Irak of Afghanistan, laat staan voor de volstrekt agressieve en illegale bombardementen op Servië in 1999, waaraan zij enthousiast deelnamen. Die bombardementen, waarbij burgers werden gedood en infrastructuur werd vernietigd, dwongen Servië ertoe de NAVO toe te staan zijn provincie Kosovo te bezetten, waar de Amerikanen een enorme militaire basis bouwden. Etnisch Albanese rebellen riepen de onafhankelijkheid uit en duizenden niet-Albanezen werden er verdreven.
De Duitse politie dwingt centristische conformiteit af
Toen demonstranten zich op 25 februari 2023 in Berlijn verzamelden voor de demonstratie “Opstand voor de Vrede”, verscheen een organisator op het spreekgestoelte om een lange lijst voor te lezen van zaken die door de politie verboden zijn. De lijst bevatte talrijke symbolen of tekens die verband hielden met de Sovjet-Unie, Rusland, Wit-Rusland of Donbass; Russische militaire liederen; “steun aan de agressieoorlog die Rusland momenteel voert tegen Oekraïne”, enz.
Een dag eerder had de Berlijnse politie de organisatoren een gedetailleerde toelichting gegeven ter rechtvaardiging van deze verboden, met de vermelding dat “de openbare veiligheid in onmiddellijk gevaar was”. De politie zei dat volgens hun informatie “de deelnemers aan uw bijeenkomst voornamelijk zullen bestaan uit mensen met een oud-linkse, pro-Russische basishouding, die tegen de wapenleveranties van de Duitse regering aan Oekraïne, de geopolitiek van het ‘Westen/de VS’ en tegen de NAVO in het algemeen zijn.”
De politie had reden om aan te nemen dat de bijeenkomst “zeer heterogene” deelnemers zou aantrekken “met hun eigen opvattingen (staatsdelegitimisten, complotdenkers, aanhangers van het Poetin-regime, etc.)” en dat daarom voorzorgsmaatregelen moesten worden genomen.
De grensoverschrijdende dreiging
De politie verwees naar een vergelijkbare bijeenkomst een maand eerder, op 27 januari, waarvan de organisatoren er door linkse en antifascistische groepen van werden beschuldigd “dwarsdenkers (Querdenker) en mensen van rechtse signatuur op hun bijeenkomst te hebben getolereerd”. Een dwarsdenker is iemand die de vijandelijke frontlinies tussen links en rechts overschrijdt, een overtreding die “cross-front” maar ook wel “rood-bruin” wordt genoemd.
Opmerkelijk is dat in Duitsland het establishment, de media, de BfV en met name de politie de term “cross-front” (Querfront) met dezelfde afkeuring hebben opgevat als de Antifa-beweging, waar hij ogenschijnlijk wordt gebruikt om de ideologische zuiverheid van links kracht bij te zetten. Aanvankelijk betekende het een rechtse toe-eigening van linkse thema’s, bedoeld om links te verleiden en te misleiden tot fascistische combines. De historische basis van de term ligt in mislukte coalitiepogingen van rechts in de late Weimar Republiek in een context van intense rivaliteit tussen sterke nazi- en communistische bewegingen die streden om de steun van de arbeidersklasse, totaal anders dan de politieke sfeer van vandaag.
Bij gebrek aan een sterke nazi- of communistische beweging wordt de term momenteel gebruikt om elke samenwerking, of zelfs contact, tussen links en bewegingen of personen die als “extreem-rechts” worden omschreven, te veroordelen. Dit etiket is vaak gebaseerd op niet veel meer dan verzet tegen onbeperkte immigratie, dat als racisme wordt bestempeld.
Volgens deze norm is de oppositiepartij Alternative für Deutschland (AfD) (met 78 van de 736 zetels in de huidige Bondsdag) “extreem-rechts”. Aangezien de meeste Bondsdagleden die kritisch staan tegenover de bewapening van Oekraïne ofwel uit Die Linke (Links) ofwel uit de AfD komen, veroordeelt de anti-crossfrontwaakzaamheid bij voorbaat een brede, openlijke anti-oorlogsoppositie.
Subjectieve evaluaties door de politie
Volgens de waarschuwing van de Berlijnse politie van 24 februari “is de goedkeuring van de agressieoorlog tegen het internationaal recht, die de Russische Federatie momenteel voert tegen Oekraïne, strafbaar op grond van artikel 140 …”. Een dergelijke goedkeuring kan niet alleen met woorden maar ook met een aantal tekens en symbolen worden uitgedrukt. Met name het tonen van de letter “Z” (die zou staan voor de Russische uitdrukking za pobyedu – voor de overwinning) zou een strafbaar feit vormen.
Nog absurder is dat ook de vlag van de ter ziele gegane U.S.S.R. strafbaar wordt gesteld, omdat, volgens de politie: “de vlag van de U.S.S.R. symbool staat voor een Rusland binnen de grenzen van de voormalige Sovjet-Unie”. Dit, aldus de Berlijnse politie, “wordt door deskundigen gezien als het eigenlijke gewenste doel van de Russische president Vladimir Poetin” en verklaart zijn aanval op Oekraïne.
“De onderhavige beperkingen zijn uitdrukkelijk niet gericht tegen de inhoud van meningsuitingen, die in het kader van artikel 5 van de grondwet niet mogen worden verhinderd, maar beogen uit een oogpunt van context te voorkomen dat uw bijeenkomst, op de wijze waarop zij wordt gehouden, geschikt of bedoeld is om een bereidheid tot geweld uit te dragen en daardoor een intimiderend effect heeft, dan wel op significante wijze de morele gevoeligheden van burgers en fundamentele maatschappelijke of ethische opvattingen schendt.”
Een voorzichtige manifestatie
De “Aufstand für Frieden” manifestatie bood uiteindelijk geen gelegenheid voor politie-interventies of arrestaties. Net als het “Manifest voor de Vrede” vermeden de Duitse toespraken grotendeels verwijzingen naar de Amerikaanse en NAVO-provocaties die tot de oorlog leidden.
Alleen Jeffrey Sachs, wiens openingstoespraak in het Engels op een scherm werd uitgezonden, durfde te spreken over de achtergrond van de Russische invasie: de staatsgreep in Kiev in 2014, de bewapening van Oekraïne door de VS, het verzet van de VS tegen vredesonderhandelingen, de waarschijnlijkheid dat de VS verantwoordelijk zijn voor het opblazen van de Nord Stream-pijpleidingen en andere feiten die bepaalde gevoeligheden konden kwetsen. Maar er was geen schijn van kans dat de Berlijnse politie Sachs, die niet in Duitsland was, kon arresteren.
De andere sprekers negeerden grotendeels de oorsprong van de oorlog en concentreerden zich in plaats daarvan op de vrees waartoe de oorlog zou kunnen leiden: voortdurende escalatie van wapenleveranties, zelfs een kernoorlog. De enorme menigte was goed ingepakt tegen de ijzige kou en lichte sneeuw. Vlaggen toonden vooral vredesduiven en slogans riepen op tot diplomatie, tot vredesonderhandelingen in plaats van wapenleveranties, tot het vermijden van een kernoorlog. Neonazi’s en extreem-rechtsen waren niet welkom en moeten vermomd zijn gekomen, want ze waren amper zichtbaar. Het hele gebeuren kon nauwelijks ordelijker en respectabeler verlopen.
Wagenknecht aanvallen
Ondanks al deze gezelligheid werden de demonstratie en haar organisatoren fel aangevallen door politici en media. Sahra Wagenknecht is een populaire figuur, die uit haar slinkende linkse partij (Die Linke) wordt verdrongen door leiders die geneigd zijn de steeds oorlogszuchtiger Groenen (Die Grünen) te volgen in de hoop te worden opgenomen in linkse coalitieregeringen.
Wagenknecht, getrouwd met Oskar Lafontaine, die als vooraanstaand sociaaldemocraat prominent aanwezig was in de antirakettenbeweging van de jaren tachtig, zou zich volgens geruchten voorbereiden op de oprichting van een eigen partij. Dit zou een gapend gat in de huidige Duitse politiek opvullen: een anti-oorlogspartij die stevig ter linkerzijde staat. Zij moet daarom worden gezien als de belangrijkste politieke bedreiging voor de heersende coalitie.
Wagenknecht werd fel aangevallen omdat haar anti-oorlogstoespraken in het parlement zijn toegejuicht door leden van de AfD. En hoewel ze de Russische invasie herhaaldelijk heeft veroordeeld wegens het schenden van het internationaal recht, zijn andere dingen die ze heeft gezegd omschreven als “dicht bij het verhaal” van de Russische president Vladimir Poetin.
Ondanks haar voorzichtigheid wordt haar verweten dat zij het Russische standpunt “begrijpt”, wat onaanvaardbaar is.
In een opiniestuk noemde journalist Markus Decker Wagenknecht de meest invloedrijke vijand van de democratie in Duitsland. Wagenknecht, schreef hij, “is de verpersoonlijkte belichaming van waar inlichtingenofficieren al jaren voor waarschuwen: het vervagen van de grenzen tussen de politieke randen en de extremen.”
Met andere woorden, ze zou door de BfV in de gaten moeten worden gehouden als sponsor van het gevreesde cross-front. “Wagenknecht, die sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne systematisch de grenzen tussen dictatuur en democratie doet vervagen, gaat niet over vrede. Het gaat om het vernietigen van de democratie. Wagenknecht is waarschijnlijk de meest invloedrijke vijand daarvan in Duitsland,” schreef Decker.
In de afgelopen jaren, terwijl de vijandigheid jegens Rusland in het Westen toenam, heeft het Antifa uitsluitingsdogma zich binnen links versterkt. Het resultaat is dat links minder geïnteresseerd is in het overhalen van conservatieven dan in het uitsluiten ervan. Dit is een soort essentialistische identiteitspolitiek: iedereen die “rechts” is, moet inherent een onverzoenlijke vijand zijn.
Er wordt niet aan gedacht dat sommige mensen misschien op het Alternative für Deutschland stemmen omdat zij zich door andere partijen, bijvoorbeeld door Die Linke, in de steek gelaten voelen. Dit zou vooral het geval kunnen zijn in Oost-Duitsland, waar beide partijen hun wortels hebben.
Vrijheid van meningsuiting in gevaar
Op 15 maart heeft een groep linkse kunstenaars en intellectuelen een petitie verspreid waarin zij oproepen tot bescherming van de vrijheid van meningsuiting. De tekst luidt:
“Duitsland bevindt zich in een diepe crisis. … Desinformatie en manipulatie van de bevolking bepalen grotendeels de huidige mediacultuur. Wie de voorgeschreven officiële mening over de oorlog in Oekraïne niet deelt, deze bekritiseert en dit publiekelijk kenbaar maakt, wordt belasterd, bedreigd en gesanctioneerd of verbannen. … In een dergelijke sfeer zijn open debatten, uitwisseling en het naar voren brengen van afwijkende meningen in de media, wetenschap, kunst, cultuur en andere gebieden nauwelijks meer mogelijk. Een werkelijk vrije meningsvorming door afweging van verschillende argumenten is onmogelijk. Vooringenomenheid en onwetendheid, maar ook intimidatie, angst, zelfcensuur en hypocrisie zijn het gevolg. Dit is onverenigbaar met menselijke waardigheid en persoonlijke vrijheid.”
Het voornaamste belang van Rusland is altijd een neutrale bufferzone in Oost-Europa geweest. Maar het doel van de VS is een vijandig cordon sanitaire van de Baltische tot de Zwarte Zee te vormen, als een definitieve barrière die Rusland van Duitsland scheidt.
Vorige maand introduceerde minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser (SPD) een nieuwe wet die het mogelijk maakt om “vijanden van de grondwet” met een eenvoudige administratieve handeling uit de ambtenarij te ontslaan. “We zullen niet toestaan dat onze democratische rechtsstaat van binnenuit wordt gesaboteerd door extremisten,” zei Faeser. Maar volgens de Duitse Federatie van Ambtenaren “stuurt het wetsontwerp een boodschap van wantrouwen naar zowel werknemers als burgers uit”.
Een oorlogssfeer zou een natie moeten verenigen. Maar kunstmatig opgedrongen, schept het diepe verdeeldheid.
Diana Johnstone is een Amerikaanse journaliste, auteur en vredesactiviste. Ze was al actief in de beweging tegen de oorlog in Vietnam en organiseerde de eerste internationale contacten tussen Amerikaanse burgers en Vietnamese vertegenwoordigers. Zij werkte als journaliste voor talrijke Van 1990 tot 1996 was zij persvoorlichter van de groene fractie in het Europees Parlement. Zij woont sinds 1990 in Parijs.
Het originele artikel “Germans Down & Russians Out“ vind je terug op Consortium News. De vertaling werd verzorgd door Plutopia.
De standpunten in dit artikel zijn uitsluitend die van de auteur en kunnen al dan niet een weergave zijn van de standpunten van Plutopia.be
